زمین در فضا نویسندگان: دکتر حجازی و دکتر گودرزی

نویسندگان: دکتر سیداسدالله حجازی، دکتر مسعود گودرزی

سال چاپ: 1396

نوبت چاپ: اول

تومان25,000

جزئیات کتاب

وزن 265 گرم
قطع

وزیری

تعداد صفحات

143

سال چاپ

1396

نوبت چاپ

اول

کتاب زمین در فضا

جغرافیای ریاضی یکی از شاخه­های اصلی و مهم رشته جغرافیا است که موقع هندسی زمین در فضا، مکانیک زمین و اجرام سماوی و همچنین روابط متقابل زمین و دیگر اجرام سماوی و نتایج جغرافیایی آن را مورد بررسی قرار می­دهد. در واقع جغرافیای ریاضی علم جغرافیا را با تمام ابعاد گسترده­اش به سایر اجرام سماوی پیوند می­دهد. نقش نجوم و جغرافیای ریاضی در زندگی بشر انکارناپذیر است. فراهم گردیدن شرایط لازم برای پدیدار شدن حیات در سیاره زمین مدیون موقعیت این سیاره در فضا به‌ویژه نسبت به خورشید می­باشد. جهت­یابی در هوانوردی، تهیه نقشه­های مختلف، نقشه­برداری زمینی، پیش­بینی جزر و مد، طوفان، توده­های هوایی، اتمسفر، ترکیب آن، فرایندهای انرژی و انتقال گرما، کیفیت مربوط به پدیده­های تشعشع و تهیه تقویم‌های مختلف همه از کاربرد و موارد استفاده نجوم و ارتباط تنگاتنگ آن با علم جغرافیا حکایت دارد.

در درس زمین در فضا به نحوی این ارتباط نشان داده می­شود که چگونه موضوعات نجومی با جغرافیا ارتباط پیدا می­کند. همه نوشتارها با استفاده از قوانین نجوم و مکانیک سماوی و آمیختگی آن­ها با مفاهیم جغرافیایی به‌عنوان منبعی برای درس زمین در فضا که از جمله دروس پایه و اصلی گرایش­های مختلف رشته جغرافیا می­باشد تدوین گشته‌اند.

در یک بررسی اجمالی می‌توان دریافت که بررسی زمین در فضا به چند پرسش اساسی انسان که از روز نخستین برای او مطرح بوده، پاسخی را هرچند به شکل نظریه عنوان می‌کند و ذهن پردغدغه و کنجکاو ما را آرامش می‌بخشد. البته قبل از هر چیز آشنایی با مقدمات اولیه علم فیزیک و ریاضی، آشنایی با برخی نظریه­های اساسی فیزیک نوین و تحقیق در این موارد برای دانشجویان لازم می­نماید. در همین راستا به دانشجویان عزیز توصیه می­شود در موارد مذکور تحقیقات اولیه­ای را داشته باشند.

از جمله سؤالات اساسی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف داشته این است که انتهای عالم کجاست؟ در این درس تلاش شده از دو دیدگاه به این پرسش پاسخ داده شود. نخست دیدگاه و مرز مشاهده­ای و دوم مرز هندسی.

از اهداف اولیه درس زمین در فضا آگاهی دادن در رابطه با مراحل تکوین علم نجوم و جغرافیای ریاضی است. در همین راستا می­تواند اطلاعات مناسبی را درباره سیر و تطور تلقی انسان از آسمان و فضا در اختیار بگذارد و همچنین در ادامه به مباحث جدید امروز پرداخته می‌شود که بر اساس یافته­های بشری چگونه انسان به آغاز آفرینش و پیدایش جهان گمانه می‌زند. از موضوعات جالب و کاربردی که در این درس به آن پرداخته می­شود مشخصات زمین، حرکات و آثار حرکات زمین است. همچنین به دو حرکت مهم و نسبتاً محسوس کره زمین، یعنی حرکت وضعی و انتقالی و نتایجی که از این حرکات حاصل می­شود و در زندگی روزمره ما بسیار اثربخش است و شناخت ماه به‌عنوان تنها قمر زمین اشاره خواهد شد. قوانین سرعت، شتاب، قوانین نیوتن و قانون جاذبه مباحثی است که می­توان در مباحث زمین در فضا نشان داد که چگونه این قوانین در حرکت زمین، ماه و خورشید شکل می­گیرند و کاربردی می‌شوند. آخرین بخش درس می­تواند مباحث زمان و تقویم باشد که از مباحث کاربردی نیز محسوب می­گردد.

به‌طورکلی می­توان اهداف و سرفصل­های این درس را بدین­گونه بیان نمود:

  • آشنایی با زمین و موقع آن در فضا و آگاهی از نتایج جغرافیایی مهمی که از آثار سایر اجرام سماوی بر سیاره زمین و در نهایت زندگی انسان حاصل می­گردد؛
  • بررسی موقع هندسی زمین در فضا، مکانیک زمین و اجرام سماوی و روابط متقابل زمین و دیگر اجرام سماوی و شناخت نتایج جغرافیایی آن؛
  • آشنا ساختن دانشجویان با نظریه­های گوناگون زمین و فضا و دو نظریه معروف پیش­بینی آینده جهان؛
  • آشنا ساختن دانشجویان با اصول و مباحث نجوم در ارتباط با جغرافیای ریاضی و ایجاد ده­ها سؤال ارزنده و عمیق در ذهن آن­ها.