مدل های آب و هواشناسی| هواشناسی و اقلیم شناسی

مدل های آب و هواشناسی| هواشناسی و اقلیم شناسی

هواشناسی و اقلیم شناسی

برگرفته از کتاب مدل های آب و هواشناسی

هواشناسی و اقلیم شناسی

به مجموعه پدیده های اتمسفری نظیر ابر، مه، باران، باد و توفان، رعدوبرق، نورقطبی و غیره متئورا گفته می شود (این کلمه در یونان باستان به آسمان اطلاق می شده است). بررسی خصوصیات فیزیکی و فرآیندهای تشکیل این پدیده ها اساس علم هواشناسی است.

به عبارت دیگر، هواشناسی در مقیاس جهانی، ترکیبی از مطالعات فیزیکی اتمسفر و پدیده های آنهاست و خود به دو بخش اصلی تقسیم می شود. در هواشناسی داینامیک به وسیله قوانین مکانیک و ترمودینامیک حالات اتمسفری مطالعه می شود و در هواشناسی سینوپتیک از طریق تجربی و تهیه نقشه هایی سینوپتیک که در ساعات معینی تهیه می شود، اوضاع هوا مورد بررسی قرار می گیرد و یکی از کارهای عمده آن پیش بینی هوای آینده می باشد. به طور کلی هواشناسی حوادث جوی را بطور کامل بررسی و تحقیق کرده و نتایج حاصل را به صورت ارقام و فرمول هایی عرضه  می دارد.

اقلیم شناسی با استفاده از نتایج این ارقام و داده ها، شرایط محیط جغرافیایی و زیستی را مورد مطالعه قرار می دهد. در حقیقت اقلیم شناسی روابط بین حیات و حوادث دیگر طبیعی را با حوادث اتمسفری بررسی می نماید و اثررات پدیده های جوی را در حیاط موجودات زنده از جمله انسان معین می کند.

در اقلیم شناسی بیش از خصوصیات فیزیکی هر پدیده اتمسفری، اثرات فیزیکی آن به عنوان یک عنصر و یا یک عامل اقلیمی دارای اهمیت می باشد، ولی برای درک این اثرات بررسی خصوصیات و شکل پذیری پدیده ها نیز ضروری است. بدین ترتیب برخلاف هواشناسی که پدیده های جوی را به طور تحلیلی مورد بررسی قرار می دهد. اقلیم شناسی دانشی است ترکیبی که هوای یک ناحیه خاص را در فواصل مخصوصی از زمان که معمولا جند دهه را در بر می گیرد، مورد بررسی قرار می دهد.

مجموعه پدیده های اتمسفری، چه از نظر هواشناسی و چه از نظر اقلیم شناسی، سیستم پیچیده ای دارد که در آن پدیده های جوی به نسبت های مختلف ترکیب می شوند و شرایط اقلیمی منطقه ای را مشخص می کنند.

پدیده هایی نظیر حرارت، فشار و بادها، بارندگی و غیره عناصری اقلیمی هستند که تحت تاثیر عوامل اقلیمی نظیر عرض جغرافیایی، دوری و نزدیکی به دریاها، ارتفاع، ناهمواری ها و جهت آنها، زنجیره های پرفشار و کم فشار و اشکال گوناگون جغرافیای می باشند.

تفکیک عناصر و عوامل اقلیمی در هر زمان امکان پذیر نیست. مثلا باد به عنوان عنصر اقلیمی، زمانی که از دریا به سوی ساحل می وزد و شرایط اقلیمی مطبوعی را فراهم آورد، یک عامل شمرده می شود. هدف اصلی اقلیم شناسی، بررسی شرایط اتمسفری حاصل از ترکیب عناصر و عوامل مختلف است که سبب پیدایش مناطق مختلف اقلیمی گردیده اند.

به عقیده برت با وجود پیوستگی علمی بسیار نزدیک اقلیم شناسی و هواشناسی، تمایز این دو رشته با توجه بیشتر اقلیم شناسی به نتایج فرآیندهای عامل در اتمسفر مشخص می شود تا پدیده های زود گذر درون اتمسفر، همچنین تمایز اقلیم شناسی از جغرافیا نیز به دلیل تمرکز در مطالعه فقط قسمتی از مجموعه محیط طبیعی و انسان است. با این مقدمه محقق است که اقلیم شناسی با هواشناسی و جغرافیا وابستگی دارد.

مدل های آب و هواشناسی| هواشناسی و اقلیم شناسی